افزایش معضلات فروش صادراتی با تشدید یافتن تحریم‌های فولادی

افزایش معضلات فروش صادراتی با تشدید یافتن تحریم‌ های فولادی

مهرداد اکبریان رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌ آهن ایران گفت: براساس مصوبات اخیر دولت، صادرات برای معادن بزرگ، ممنوع شد و معادن کوچک بخش خصوصی نیز برای صادرات کالاهای خود، با معضلاتی همچون عوارض دولتی و شرایط تحریمی مواجه هستند که این موضوع، با آغاز دور جدید تحریم‌ ها علیه صنعت فولاد، تشدید خواهد یافت. ایشان اظهار داشت فروش صادراتی سنگ‌ آهن چند سالی است که با مشکلات ناشی از تحریم مواجه بوده و این مشکلات همزمان با تحریم صنعت فولاد، افزایش می‌ یابد. به هر حال، بخشی از بازار جهانی در دست برخی از تولید کنندگان و شرکت‌های بازرگانی کشور بوده و با این وضعیت، بسیاری از آن‌ها متضرر خواهند شد؛ لذا سیاست‌ های دولت باید به گونه‌ای باشد که مشکلات تولیدکنندگان کاهش یابد و از آن‌ها حمایت شود.

مصوبات دولت، عرصه را برای بخش‌های خصوصی و دولتی تنگ کرده است

وی افزود: متاسفانه رویه دولت به گونه‌ای است که کار را برای تولیدکنندگان سخت‌ تر می‌ کند. اخیرا بخشنامه‌هایی در خصوص صادرات، به تولیدکنندگان سنگ‌آهن ابلاغ شده است که در آن، محدودیت‌هایی را برای صادرات کنسانتره و گندله قائل شده‌اند.

رئیس هیات مدیره شرکت سیاحان سپهر آسیا در ادامه بیان کرد: درست است که این دستورالعمل‌ها هدفمند و بر اساس منطقی تبیین شده‌اند اما بهتر بود پیش از تصویب آن‌ها، با انجمن سنگ‌آهن و تشکل‌های مربوطه، مشورت صورت می‌گرفت. براساس این بخشنامه، معادن بزرگ از صادرات منع شده‌اند و معادن کوچک بخش خصوصی هم با موانع زیادی روبه‌ رو هستند.

اکبریان تصریح کرد: با توجه به اینکه آیین‌ نامه این بخشنامه‌ها هنوز تدوین نشده است، برخی از شرکت‌ها، روزانه در حال ضرر هستند؛ به عنوان مثال بعضی از آن‌ها کالاهای خود را در کشتی‌ ها بار زده‌اند و حدود 10 تا 20 روز است وضعیت بلاتکلیفی داشته و باید اجاره‌های سنگینی را بپردازند. دولت باید تصمیم‌هایی را اتخاذ کند که فضا به سمت اعتماد برود؛ در غیر این صورت، ارتباط بین فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان و بازرگانان گسسته خواهد شد و به بدنه اقتصاد دولت ضربه خواهد زد.

تفاوت قیمت بازارهای داخلی و خارجی سنگ‌آهن

رئیس انجمن سنگ‌ آهن در پاسخ به این سوال که بخشنامه‌های سخت‌ گیرانه صادرات بر چه مبنایی تصویب شده است، اذعان کرد: این مقررات به منظور تامین مواد اولیه کارخانه‌ های داخلی تصویب شده است اما میزان مصرف داخلی مشخص بوده و مشکل اصلی به قیمت‌ گذاری‌های دستوری دولت و نحوه قراردادها برمی‌ گردد. وقتی قیمت بین بازار داخلی و خارجی متفاوت باشد، تولیدکننده ترجیح می‌دهد تا کالای خود را به قیمت بالاتر در بازار خارجی بفروشد.

وی افزود: دولت اخیرا در بحث تنظیم بازار، قدری قیمت‌ها را اصلاح نمود اما با ممنوعیت صادرات برای معادن بزرگ، مشکل را بزرگ‌ تر کرد. به این ترتیب، با ثابت بودن تقاضا و افزایش عرضه، شرایط آتی به نفع عرضه خواهد بود و طبیعتا این امر، باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود.

دولت از معادن کوچک بخش خصوصی حمایت کند

اکبریان یادآور شد: با توجه به شرایط پیش‌ آمده و تصویب بخشنامه‌های اخیر، دولت باید از صادرات معادن کوچک بخش خصوصی حمایت کند و دست آن‌ها را باز بگذارد. همچنین در توسعه اکتشاف، استخراج و فرآوری حمایت‌های لازم از بخش خصوصی صورت گیرد. سهم بخش دولتی در تولید 80 درصد و بخش خصوصی، 20 درصد است و با ممنوعیت صادرات برای معادن بزرگ، انتظار می‌رود عرصه برای بخش خصوصی بازتر شود اما در حال حاضر دولت فضا را برای هر دو بخش دولتی و خصوصی تنگ و از مسیر چشم‌انداز 1404 دور کرده است.

رئیس هیات مدیره شرکت سیاحان سپهر آسیا تصریح کرد: کسانی که بحث 55 میلیون تن تولید فولاد در 1404 را طراحی می‌کردند، چند نکته را در برنامه‌ریزی خود لحاظ کرده بودند که یکی از آن‌ها، این بود که فکر می‌کردند در شرایط عادی، رشد اقتصادی ما 8 درصد می‌شود اما اکنون رشد اقتصادی ما، 6- درصد است که 14 درصد از مسیر منحرف شده‌ایم. پیش‌بینی می‌شد که مصرف سرانه فولاد در کشور، 350 کیلوگرم به ازای جمعیت 90 میلیون نفر خواهد بود اما اکنون، میزان مصرف سرانه فولاد، چیزی کمتر از 150 کیلوگرم بوده و جمعیت ما نیز، کمتر از این میزان است. یکی دیگر از موضوعاتی که در نظر داشتند، این بود که برای بازسازی کشورهایی نظیر عراق، سوریه و افغانستان، از ایران فولاد خریداری می‌شود و میزان صادرات ما به 20 میلیون تن در سال می‌رسد اما الان در حوزه صادرات با معضلات متعددی رو‌به‌رو هستیم و طبیعتا این موضوع هم محقق نشد. باید کمی واقع‎بینانه‌تر به شرایط نگاه شود و نباید به خاطر رسیدن به آمار مطرح شده در سند 1404، تولیدکنندگان را متضرر کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا واردات سنگ‌آهن انجام می‌شود یا خیر، بیان کرد: در حال حاضر هیچگونه وارداتی نداریم و علت واردات سنگ‌آهن تا چند سال پیش، این بود که برخی از کارخانه‌های تولید فولاد، نیاز به سنگ‌آهن با عیار بالا داشتند که کشور با کمبود یا در برخی موارد نبود آن مواجه بود. به همین دلیل، واردات آن در مدت محدود، به‌ صرفه‌ تر بود.

سهم هر سازمانی از اکتشافات باید مشخص شود

اکبریان با اشاره به اهمیت اکتشاف، بیان کرد: اساسی‌ ترین و بنیادی‌ ترین موضوع در بحث توسعه معادن، اکتشاف بوده و بالاترین ارزش افزوده را دارد. اکتشاف، نیاز امروز معادن ما بوده و اگر اکتشافات ما تکمیل نشود، معدن نخواهیم داشت و اگر معدن نداشته باشیم، صنعت فولاد باقی نمی‌ماند. علت اصلی اینکه سرمایه‌ گذاری در بحث اکتشاف صورت نمی‌گیرد این است که رژیم حقوقی تقسیم منافع اکتشافات، بین دولت، فعالین و مکتشفین هنوز تعریف کاملی نداشته و تا زمانی که برای سهم‌ بندی اکتشاف، سندی از سوی دولت تنظیم نشود، این مشکلات همچنان باقی خواهد بود.

رئیس انجمن سنگ‌آهن در پاسخ به این سوال که آیا ما در آینده با کمبود سنگ‌آهن مواجه می‌شویم یا خیر، تصریح کرد: اگر ما به تولید 40 میلیون تنی فولاد برسیم و صنعت تولید سنگ‌آهن کشور نتواند همگام با برنامه‌های صنعت فولاد پیش برود، قطعا با کمبود سنگ‌ آهن مواجه خواهیم شد.